kavramsal çerçeve
|
Klasik Keyifler projesi ile temel olarak Türkiyedeki oda müziği dünyasını geliştirecek bir mekanizma oluşturabilmeyi amaçlıyoruz. Bu amaçla, yeni konser mekanları, yeni ve farklı konser formatları ve yeni seyirci kitleleri yaratmak, ve bunlar sayesinde, genç sanatçılara hem eğitsel imkanlar hem de performas tecrübesi kazanacakları olanaklar yaratmış olacağız. Ayrca geniş ve güçlü bir ağ kurarak toplumun farklı katmanlarına müziğin dili ile ulaşabilmeyi amaçlıyoruz.
Müzik bizim evrensel mirasımız ve korunup yaşayabilmesi için ciddi ilgimize ihtiyacı var. Yerel ve ulusal sınırları aşan, birbirimizi anlamamızı kolaylaştırıp hem entellektüel hem de duygusal gelişmemize yardımcı olan bir mecra. Bu genel mirasın içinde “oda müziği” tarzı ise kuşaklar boyunca sayısız müzisyen ve dinleyici yetiştirmiş, bireyler arasında yoğun iletişime ve kendini ifadeye dayanan eşitlikçi bir tarz. Dünyanın her tarafında müzisyenler ve konser organizatörleri dinleyicileri heycanlandırmak, eğitmek ve arttırmak için ticari kaygılar gütmeyen programları sunabilecekleri yeni yollar arıyorlar. Türkiye, potansiyel konser mekanı olabilecek zengin ve çok katmanlı kültürel geçmişe sahip, müzikle ve geçmişle kolayca bağ kurabileceğimiz yerleri miras edinmiş olmak babında şanslı bir ülke. Mekanların bu tarihsel ve kültürel avantajını kullanarak, buralarda konserler ve workshoplar organize etmek farklı ve çok katmanlı müzik deneyimleri oluşturacak ve yeni bir klasik müzik sevenler nesli geliştirecektir. Aşşağıda, projenin kavramsal çerçevesini açıklayabilmek bir soru cevap listesi sunuyoruz... Bu proje neye dair? Genel amaçlar: - Klasik konser salonu formatına alternatif tarihi ve arkeolojik alanlar, mağaralar, bahçeler, özel galeriler, hastaneler, okullar, evler gibi yerlerde yeni müzik mekanları yaratmak ve bu mekanlarda çeşitli oda müziği konserleri düzenlemek. - Konserlerin yanı sıra dinleyiciye açık provalar, ‘klasik jam sessions’; konservatuar öğrencileri için master dersleri, ve atölyeler,gibi aktiviteler organize etmek. - Konserleri düzenli aralıklarla organize ederek “kalıcılığı” ve “sürekliliği” sağlamak, ve her ay bir konser hedefine ulaşmak. - Türk ve yabancı müzisyenlerin birlikte çalışmalarına olanak vermek ve bu doğrultuda uluslar/kültürler arası işbirliği ve diyaloğu geliştirmek. - Klasik oda müziği serilerinin oluşturulmasında yerel katkıların arttırılmasına çalışmak. - Yeni bir dinleyici kitlesi yaratmak ve bilet fiyatlarını düşük tutarak olabildiğince kapsayıcı olmak. - Müzik severlere müzisyenlerin turnesine katılma olanakları oluşturarak hem onların bu müzikal deneyimi paylaşmalarını sağlamak, hem de projeye mali katkı yaratmak. - Yerel halk ile yabancı ziyaretçiler arasında ticari olmayan kaynaşma ortamları yaratmak. Neden? - Türkiyenin çeşitli yerlerinde bir çok başarılı festivaller ya da konser serileri olmasına rağmen hedeflenen bölgelerde bu ya da benzeri oda müziği serilerinin olmayışı ve eksikliğinin hissedilmesi yüzünden. - Şimdiye kadar organize edilen festivallerden farklı olarak, önceden oluşmuş gruplar yerine sadece bu etkinlikler için dünyanın farklı yerlerinden farklı kültürlerinden müzisyenleri bir araya getirerek hem iletişim hem de eğitim sağlayabileceği için. Türkiyeye konser için gelen uluslararası sanatçılar Türk müzisyenler ya da konservatuar öğrencileri ile birlikte çalmak, çalışmak olanağı bulamamaktadır. KK projesinin önemli farklarından biri de bu olanağı yaratarak Türk müzisyen ve öğrencileri için ciddi bir eğitim platformu oluşturmasıdır. - Neden tarihi değer taşıyan alternatif mekanlar? Opera yada senfoni performanslarından farklı olarak oda müziği tarihi boyunca çoğunlukla daha ufak ve samimi ortamlarda çalınmış, ve bu repertuarın büyük bir kısmının ilk seslendirilişleri genellikle ev ortamlarında ve küçük salonlarda gerçekleştirilmiştir. Oda müziği performanslarını bugün de benzer ortamlarda sunmak, dinleyicinin bu müziğin inceliklerine ve duygusal detaylarına daha kolay ulaşmasını sağlayacaktır, ki çoğu besteci de en önemli ve derin eserlerini bu alanda yaratmışlardır. İnsan duygularını olumlu yönde zorlayan böyle tarihi yerlerde müzik paylaşmanın önemi yadsınamaz. Müzik tarihin, mekanın ve içine doğduğu kültürün aynası olduğu kadar insan duygularının ve zekasının da bir yansıtıcısıdır. İnsanın sayısız çeşitlilikteki deneyimlerinin ve yaratıcılığının ürünleri olarak şekillenmiş fakat günümüze sadece parçalar halinde kalmış bu mekanlar izleyiciyi aradaki boşlukları doldurmak üzere hayal gücünü kullanmaya zorlamaktadır. Buralarda sunulacak konserler dinleyiciyi hayal güçlerini benzer bir şekilde kullanmak üzere uyaracak ve bu tarz soyut müziği daha rahat ve derin algılamalarına yardım edecektir. Bu mekanlarda müzisyenler kadar dinleyiciler de çok daha kolay etkilenecekler ve gündelik yaşantılarının ötesinde deneyimleri yaşayabileceklerdir. Müzik burada benzer bağlantıları kurmaya yardım eden bir araç olacaktır. Antik tarihimizi, son 350 yılın müzik dilinde konuşulan yakın tarihimiz ile eşleştirerek dinleyiciye/seyirciye, zamanımızın ve mekanımızın dışındaki müzikleri icra etme sanatı da dahil olmak üzere bütün geçmişimize değer vermek ve korumak konusundaki bilinçliliğin artmasına sağlayacaktır. - Neden uluslar ve kültürler arası işbirliği? Uluslar/kültürler arası işbirliği yaşamın her alanında ihtiyaç duyulan bir olgu ancak “oda müziği” onu seslendiren tüm müzisyenlerin eşit söz hakkı sahibi olması, mutlak işbirliği gerektirmesi, bir idareci (şef) veya soliste ihtiyaç duymaması bakımından diğer klasik müzik türlerinden ayrılmakta ve “işbirliği” olgusuna daha doğrudan ve etkili katkılar sağlayabilmektedir… Dinleyicilerin böylesi eşitlikçi, evrensel ve sofistike bir anlayışla gerçekleştirilebilen performans deneyimlerini paylaşmalarını günümüz dünyasının sorunları açısından önemli bulmaktayız. Farklı okullardan, farklı nesillerden ve farklı kültürel geçmişlerden gelen müzisyenlerin bir eseri yorumlamak üzere bir araya gelip yeni ve taze bir yorum, yeni bir icra ortaya çıkartabilmeleri hem müzik yorum tarihi bakımından hem de kültürler arası iletişim anlaşma bakımından önemlidir. - Yerel katılım neden önemli ve neden daha kolay? Oda müziği konser serileri düzenlenmesi planlanan söz konusu bölgelerde klasik müzik konser organizasyonları şimdiye dek çoğunlukla büyük şehirlerde tasarlanmış ve bu şehirlerden yürütülmüştür. Bunun önemini yadsımamakla birlikte, bu bölgelerde yaşayan bireylerin ve yerel toplulukların aktif olarak bu organizasyonlara katılmaları, bir “kimlik” ve “sahiplenme” duyarlılığı yaratması bakımından önemlidir ve olası kişisel bağlantılar sayesinde daha fazla dinleyici katılımı sağlayacaktır. Ayrıca yerel bir gönüllüler ve mali destekçiler ağı yaratmak bunların kendi toplumlarını tanımaları ve sponsor sağlamakta zorlanmamaları açısından önemlidir. Büyük şehirler dışında yaşayan küçük toplulukların; bütünlüğü olan anlamlı bir klasik oda müziği programı oluşturmaları, Türk ya da yabancı müzisyenlerle iletişim kurabilmeleri çok zor. Böyle bir programın oluşturulma aşamasındaki maliyetler; organizasyon, tanıtım ve baskı masrafları gibi birçok kalemi kapsadığından tek bir topluluğun altından kalkamayacağı kadar yüksek olabilmekte. Önceden hazırlanmış bir program sunarak (hazırlık aşaması, müzisyenlerle iletişimin sağlanması, basım ve ulaşım gibi işlerinin halledilmesi) ve bunların maliyetinin farklı topluluklar arasında bölüştürülmesi sayesinde gerçekleştirilebilir bir başlangıç sağlayabileceğimize inanıyoruz. - Neden bilet fiyatları düşük olmalı? Eğer yeni bir dinleyici kitlesi yaratmak istiyorsak bunun dinleyicilere maliyeti diğer popüler eğlence maliyetleri ile benzer olmalı. Örneğin bir sinema bileti kadar. Böyle bir proje yerel halk ve ziyaretçiler arasında bir kaynaşma ortamı yaratabilir? Kim? - Projeyi kim organize ediyor? Ellen Jewett, tanınan bir oda müziği sanatçısı ve dünya çapında çok çeşitli müzikal bağlantıları olan bir kemancı. 25 yıllık kariyerinde çok çeşitli mekanlarda çalmış olduğu için bu tür bir projenin gerektirdiği derin tecrübeye sahip. Ayrıca Borusan Filarmoni Orkestrasındaki konumu (baş kemancılardan biri olarak) sayesinde Türkiye’deki kalbur üstü müzisyenler ile de yakın ve kişisel ilişkiler içinde. Hüsam Süleymangil, profesyonel rehber ve tarihçi, 30 yıldan bu yana arkeoloji projeleri, belgesel ve film ekipleri organizasyonunda tecrübeli, Türkiye’ye eğitim, iş ya da tatil için gelen ziyaretçilere rehberlik ediyor ve organizasyon hizmetleri sağlıyor. Türkiye’nin her yanında oteller, restoranlar, yerel işletmeler, bürokratlar ve politikacılarla sürdürdüğü uzun vadeli ilişkileri sayesinde Türkiye'de bir organizasyonu başarmanın gerektirdiği tecrübelere sahip. - Proje kimler için organize ediliyor? Dinleyici olarak hedef kitlemiz şunlar : - Müzikseverler, sanatçılar, aydınlar, ve küçük şehirlerdeki klasik müzik etkinliklerinin eksikliğini duyanlar. - Klasik konser salonu ortamının resmiyeti ve yüksek bilet fiyatları yüzünden daha önceleri bu etkinliklerden uzak duran potansiyel yeni dinleyici kesimi. Rahat, sıcak, ancak yine de ciddiyetin ve seviyenin korunduğu bir atmosferde, müzisyenlerden kendileri ve müzikleri hakkında samimi ve tanıtıcı konuşmalar yapmalarını isteyerek klasik batı müziğinin kendilerine yabancı olduğuna inan kesimin ilgisini çekmek ve ilk önceleri en azından kavramlar ile tanıştırarak ve daha sonraları belirli bir plan çerçevesinde yapılan müzikal tekrarlar ile bir aşinalık sağlanarak kazanılacak kesim. Yani “Batı müziği kapı gıcırtısıdır” önyargısını yıkmaya çalışılarak kazanılacak kesim. - Bu bölgelerde hali hazırda sunulan pop, caz yada Türk müziğine alternatif müzik deneyimleri arayan turistler - Turneye turist olarak katılacak olan, daha kişisel ve eğitsel gezileri seven ve klasik müziği mali olarak desteklemek isteyen müzik severler Müzisyenler olarak hedefimiz ise : - Konser turneleri fırsatlarından yararlanarak oda müziği repertuarlarının ve deneyimlerin geliştirilmesini ve derinleştirilmesini isteyenler. - Farklı müzisyenler ve yerel insanlarla tanışmak isteyenler - Bu tarihi güzellikleri görmek ve oralarda müzik yapmanın keyfini doğal ve üretken bir ortamda yaşamak isteyenler. - Kendileri için bütün ulaşım, konaklama ve yiyecek masraflarının karşılanmasının yanı sıra haftalık üç konser için uygun bir konser ücreti karşılığı çalmayı kabul edecek kesim. |